الهام شعبانی طراحی لباس و بازیگر تئاتر که این روزها علاوه بر بازی در یک اثر نمایشی طراحی لباس ۳ نمایش را هم برعهده دارد درباره فعالیت هایش در این حوزه به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر مشغول بازی در نمایش «گنجفه» به کارگردانی نوشین تبریزی هستم و علاوه بر بازی به عنوان طراح لباس نیز در این نمایش حضور دارم. همچنین طراحی لباس دو نمایش «داستان های میان رودان» به کارگردانی علی شمس و «کوپن» به کارگردانی جواد روشن را نیز برعهده دارم که روی صحنه هستند.
وی درباره نمایش «گنجفه» و نقشی که در این نمایش بازی می کند، توضیح داد: «گنجفه» به حضور متفقین در ایران در زمان پهلوی می پردازد و این حوادث از طریق اتفاقاتی که در یک خانواده رخ می دهد، روایت می شوند. من در این نمایش در نقش گلزار؛ زنی که مرده و در نمایش به شکل یک روح حضور دارد، بازی می کنم. گلزار روایت زندگی خودش را در داستان تعریف می کند. این زن را در زمان حاملگی به قتل رسانده اند و او بدون اینکه طعم زندگی، عشق و داشتن فرزندش را بچشد کشته شده است.
وی ادامه داد: این اثر نمایشی در جشنواره سی و سوم تئاتر فجر نیز به صحنه رفت که در اجرای جشنواره در تالار چهارسو من در صحنه های مختلف تحرک داشتم اما به دلیل اینکه اجرای عمومی ما در سالن سایه است و این سالن بعد از بازسازی دردسرهایی را برای گروه های نمایشی به وجود آورده است من نیز به ناچار تنها در یک نور موضعی بازی و با میمیک صورت و بیانم بازی می کنم. این نقش برای من نقش متفاوتی به حساب می آید چون برخلاف خودم که شخص پرتحرک و با انرژی هستم در این نقش باید یک بازی درونی ارایه دهم و تمام حس و حال شخصیتم را در یک مونولوگ ۵ - ۶ دقیقه ای ارایه کنم. با کمک کارگردان نمایش تلاش کردم نقش یک زن زجرکشیده را به درستی ایفا کنم.
شعبانی درباره طراحی لباس این نمایش و مشکلاتی که در این حرفه برای طراحان لباس وجود دارد، عنوان کرد: متاسفانه طراحان لباس به دلیل نبودن یک آرشیو مرکزی برای لباس دچار مشکلات بسیار زیادی می شوند. برای طراحی لباس این نمایش نیز من با مشکلات زیادی روبرو بودم چون زمان این اثر نمایشی در دوران پهلوی رخ می دهد و در آن زمان المان های چون کت و دامن برای بانوان و کلاه پهلوی برای آقایان از فرنگ وارد ایران شده بود من باید تلاش می کردم که این المان ها را در طراحی لباس بازیگران رعایت کنم. برای لباس بازیگران مرد دستم خیلی کوتاه بود چون اگر می خواستیم کت و شلوار آنها را می دوختم خیلی گران تمام می شد به همین جهت من کت و شلوارها را خریدم و آنها را شبیه به لباس های آن دوران درآوردم.
وی یادآور شد: متاسفانه از آنجا که باید دوخت لباس ها را به خیاطان شخصی‌دوز سفارش بدهیم قیمت لباس ها خیلی گران در می آید. به عنوان نمونه من برای دوخت هر کت و دامن های نمایش «گنجفه» به اندازه یک لباس شب هزینه پرداخت کردم. حتی با دلیل اینکه نمی شد کلاه های مد نظر را دوخت، مجبور شدم خودم کلاه بخرم و آنها را طبق طرحی که دارم بسازم. نهایتا تمام تلاشم را کردم که در طراحی لباس این نمایش المان های زمان پهلوی را به درستی ارایه دهم.
وی درباره طراحی لباس نمایش «داستان های میان رودان» نیز توضیح داد: زمانی که مخاطب به تماشای نمایش «داستان های میان رودان» می نشیند با اثری فانتزی و کاریکاتورگونه روبرو می شود که روایت علی شمس از تاریخ است. برای طراحی لباس این نمایش گفتگوهای زیادی با علی شمس داشتم که نهایتا به این نتیجه رسیدیم که یک سری المان و نشانه از زمان بین النهرین تا مادها و سومری ها و پارس ها در طراحی لباس نمایش استفاده کنیم.
طراح لباس نمایش «مکبث» متذکر شد: برای رسیدن به این هدف من پژوهش و تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام دادم و خوشبختانه کارگردان نیز دست من را در طراحی لباس خیلی باز گذاشت. مردم آن دوران لباس های گشاد می پوشیدند اما در پوشش خود یک سری شکست خطی نیز دارند که تلاش کردم با تخیل خود و کارگردان به نتیجه مطلوبی برسم.
شعبانی درباره طراحی لباس نمایش «کوپن» نیز بیان کرد: فضای نمایش «کوپن» خیلی فانتزی و بدون تاریخ است و کارگردان نیز بر این نکته تاکید داشت که لباس ها بدون زمان و مکان باشد. برای اجرای عمومی این نمایش تلاش کردم طراحی لباس را به سمت فانتزی و کاریکاتور ببرم و لباس بازیگران زن نیز کاریکاتورگونه و شبیه لباس زنان فرانسوی باشد. طراحی لباس فهیمه امن زاده یکی از بازیگران زن کار که در صحنه های مختلفی حضور دارد نیز به صورتی انجام شده که یک لباس واحد برای وی طراحی شد که در هر صحنه چیزی به آن لباس افزوده می شود.
وی در پاسخ به این سوال که ترجیح می دهد در بازیگری فعال باشد یا طراحی لباس عنوان کرد: با وجودیکه من به صورت آکادمیک طراحی لباس خوانده ام ورود من به دنیای تئاتر از طریق بازیگری اتفاق افتاده است. اولین نمایشی که به صورت حرفه ای طراحی لباس آن را بر عهده داشتم نمایش «باغ شکرپاره» به کارگردانی قطب الدین صادقی بود که وی به من اعتماد کرد و باعث شد به صورت حرفه ای طراحی لباس تئاتر را دنبال کنم. بنابراین نمی توانم بگویم که حضور در کدام حوزه برای من در اولویت قرار دارد.
بازیگر نمایش «نفس» ادامه داد: در بسیاری موارد طراحی لباس به بازیگری من کمک کرده است. چون زمانی که طراحی لباس یک کار را برعهده دارم از بیرون به اثر نگاه می کنم و در جریان مشکلات و اتفاقات قرار می گیرم که این امر به من در ایفای درست تر نقش کمک می کند. برعکس این قضیه هم جریان دارد چون زمانی که بازیگر هستم برایم اهمیت زیادی دارد که در لباس راحت باشم و بتوانم با آن ارتباط برقرار کنم به همین جهت در طراحی لباس این مساله را در نظر می گیرم.
وی برای راه اندازی یک کارگاه لباس متمرکز به مسئولان تئاتر پیشنهاد داد: معتقدم می توان بودجه ای جمع آوری کرد و آرشیو لباسی با کمک چند طراح لباس راه انداخت تا از این پس هنرمندان ما برای انتخاب لباس تا این اندازه با مشکل مواجه نباشند. اگر این اقدام عملی شود چند طراح لباس می توانند لباس هایی را طراحی کنند و در آرشیو قرار دهند تا در مواقع لزوم مورد استفاده قرار گیرد. متاسفانه به دلیل نداشتن مکانی برای نگهداری لباس ها، لباس هایی را که برای نمایش «ازدواج آقای می سی سی پی» طراحی کرده بودم و در آرشیو شخصی ام از آنها نگهداری می کردم، دزدیده شدند و من مجبور شدم برای اجرای این نمایش در جشنواره تئاتر فجر مجددا با هزینه شخصی این لباس ها را بدوزم البته کارگردان نمایش در این زمینه بسیار با من همراه بود که از او سپاسگزارم.
شعبانی در پایان صحبت هایش اضافه کرد: متاسفانه هیچ کس دلش برای اهالی تئاتر نمی سوزد چون این افراد فریادشان بی صداست و حرف دلشان به گوش هیچ کس نمی رسد اما باز هم با همه عشق کار می کنند. امیدوارم در دوره آینده جشنواره تئاتر فجر سعید اسدی دبیر جشنواره یک کارشناس صحنه و لباس نیز در گروه داوران قرار دهد تا این حوزه نیز به درستی و با نگاه کارشناسانه مورد داوری قرار گیرد.
نظر شما